Świadczenia Rodzinne i Świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego

Adres siedziby :

ul. J. Piłsudskiego 58

16-030 Supraśl

Godziny pracy :

poniedziałek, wtorek, środa, czwartek

7:30 — 15:30

piątek

8:00 — 16:00

Informacja telefoniczna dotycząca:

świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego ( 85 ) 713-27-03

Świadczenia rodzinne

1. Rodzaje i wysokość świadczeń rodzinnych

• Zasiłek rodzinny oraz dodatki

• Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka

• Świadczenia opiekuńcze

2. Kryterium dochodowe

3. Jak ubiegać się o świadczenie

• Kto wypłaca

• Wymagane dokumenty

• Kiedy składać wniosek

• Formularze i wzory wniosków

1. Rodzaje i wysokość świadczeń rodzinnych

Świadczenia rodzinne przysługują :

1. obywatelom polskim;

2. cudzoziemcom :

1. do których stosuje się przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego;

2. jeżeli wynika to z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów dwustronnych o zabezpieczeniu społecznym;

3. przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2006 r. Nr 234, poz. 1694, z 2007 r. Nr 120, poz. 818 i Nr 165, poz. 1170 oraz z 2008 r. Nr 70, poz. 416), lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej, jeżeli zamieszkują z członkami rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Świadczenia rodzinne przysługują w/w osobom, jeżeli zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres zasiłkowy, w którym otrzymują świadczenia rodzinne chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

1. Zasiłek rodzinny oraz dodatki

Zasiłek rodzinny

1. Dodatek z tytułu urodzenia dziecka

2. Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego

3. Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka

4. Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

5. Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka

6. Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

7. Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka.

Od 1 listopada 2009 r. wysokość zasiłku wynosi:

1. 68,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;

2. 91,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia;

3. 98,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny przysługuje osobom spełniającym ogólne warunki uzyskania świadczeń rodzinnych oraz do ukończenia przez dziecko :

1. 18 roku życia lub

2. nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia albo

3. 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Zasiłek przysługuje osobie uczącej się w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli :

1. dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim;

2. dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w rodzinie zastępczej;

3. osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;

4. pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko.

Zasiłek rodzinny nie przysługuje osobie samotnie wychowującej dziecko, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców, chyba że:

1. rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje;

2. ojciec dziecka jest nieznany;

3. powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone;

4. sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka.

a) Dodatek z tytułu urodzenia dziecka

Dodatek z tytułu urodzenia dziecka przysługuje jednorazowo w wysokości 1000 zł.

Przysługuje matce lub ojcu albo opiekunowi prawnemu dziecka.

Dodatek przysługuje opiekunowi faktycznemu dziecka w wieku do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia, jeżeli nie został przyznany rodzicom lub opiekunowi prawnemu dziecka.

W przypadku wystąpienia o przysposobienie więcej niż jednego dziecka lub urodzenia więcej niż jednego dziecka podczas jednego porodu dodatek przysługuje na każde dziecko.

W dniu 31.03.2010 r. weszła w życie ustawa z dnia 05.03.2010 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych (Dz. U. Nr 50, póz. 301). Na mocy przepisu przejściowego - art. 3 ww. ustawy zmieniającej, do końca 2011 roku został zawieszony warunek pozostawania matki dziecka pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu. Do 31 grudnia 2011 r., aby uzyskać prawo do dodatku z tytułu urodzenia dziecka wystarczy przedstawić zaświadczenie lekarskie lub zaświadczenie wystawione przez położną, potwierdzające co najmniej jedno badanie kobiety w okresie ciąży przeprowadzone przez lekarza ginekologa lub położną.

W okresie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ww. ustawy zmieniającej - tj. od 31 marca 2010 r. do 30 września 2010 r. - osoby, które nie otrzymały dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia się dziecka z powodu niespełnienia zawieszonego wymogu, mają prawo ponownie złożyć wniosek o wypłatę tych świadczeń na zasadach określonych w przepisach przejściowych.

b) Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługuje w wysokości 400 zł miesięcznie.

Przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką, uprawnionemu do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez okres:

1. 24 miesięcy kalendarzowych;

2. 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu;

3. 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Dodatek przysługujący za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 dodatku miesięcznego za każdy dzień. Kwotę dodatku przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.

W przypadku równoczesnego korzystania z urlopu wychowawczego przez oboje rodziców lub opiekunów prawnych dziecka przysługuje jeden dodatek.

Dodatek nie przysługuje, jeżeli osoba uprawniona :

1. bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego pozostawała w stosunku pracy przez okres krótszy niż 6 miesięcy;

2. podjęła lub kontynuuje zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, która uniemożliwia sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego;

3. dziecko zostało umieszczone w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu, z wyjątkiem dziecka przebywającego w zakładzie opieki zdrowotnej, oraz w innych przypadkach zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem;

4. w okresie urlopu wychowawczego korzysta z zasiłku macierzyńskiego.

c) Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka

Dodatek przysługuje w wysokości 170 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej jednak niż 340 zł na wszystkie dzieci.

W przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności kwotę dodatku zwiększa się o 80 zł na dziecko, nie więcej jednak niż o 160 zł na wszystkie dzieci.

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje samotnie wychowującym dziecko matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ:

1. drugi z rodziców dziecka nie żyje;

2. ojciec dziecka jest nieznany;

3. powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone.

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje również osobie uczącej się, jeżeli :

1. oboje rodziców osoby uczącej się nie żyją;

2. matka osoby uczącej się nie żyje, a ojciec dziecka jest nieznany.

W rozumieniu ustawy o świadczeniach rodzinnych osobą samotnie wychowującą dziecko jest panna, kawaler, osoba pozostająca w separacji orzeczonej prawomocnym wyrokiem sądu, osoba rozwiedziona, wdowa lub wdowiec, jeżeli wspólnie nie wychowuje dziecka z ojcem lub matką dziecka.

W przypadku gdy w stosunku do osoby ubiegającej się o świadczenia rodzinne wystąpią wątpliwości dotyczące okoliczności samotnego wychowania dziecka, organ właściwy może przeprowadzić wywiad.

d) Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

Wysokość dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej wynosi 80 zł miesięcznie na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego.

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka.

e) Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka

Wysokość dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego wynosi miesięcznie :

● 60 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;

● 80 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku:

1. do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności;

2. powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

f) Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

Wysokość dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego wynosi 100 zł na dziecko.

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego.

Dodatek przysługuje również na dziecko rozpoczynające roczne przygotowanie przedszkolne.

Dodatek przysługuje raz w roku, w związku z rozpoczęciem roku szkolnego albo rocznego przygotowania przedszkolnego i jest wypłacany w miesiącu wrześniu roku następnego, do zakończenia każdego okresu zasiłkowego.

Wniosek o wypłatę dodatku składa się do dnia zakończenia okresu zasiłkowego, w którym rozpoczęto rok szkolny albo roczne przygotowanie przedszkolne.

Wniosek złożony po terminie organ właściwy pozostawia bez rozpoznania.

g) Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

Dodatek przysługuje przez 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki od września do czerwca następnego roku kalendarzowego.

Wysokość dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania wynosi :

1. 90 zł miesięcznie na dziecko w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej lub gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności;

2. 50 zł miesięcznie na dziecko w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadgimnazjalnej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadgimnazjalnej.

Dodatek przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka lub osobie uczącej się.

2. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka

Z tytułu urodzenia się żywego dziecka przysługuje, niezależnie od uprawnień do dodatku z tytułu urodzenia dziecka oraz od dochodu rodziny, jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka w wysokości 1000 zł na dziecko.

Zapomoga przysługuje :

• matce lub ojcu;

• opiekunowi prawnemu dziecka albo

• opiekunowi faktycznemu dziecka.

Wniosek o wypłatę jednorazowej zapomogi składa się w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka objętego opieką prawną, opieką faktyczną albo dziecka przysposobionego - w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką albo przysposobienia nie później niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia.

Jednorazowa zapomoga nie przysługuje, jeżeli członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie z tytułu urodzenia dziecka, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.⁵³⁾ Art. 15b ust. 4 dodany przez art. 1 pkt 6 lit. b) ustawy z dnia 17 października 2008 r. (Dz.U.08.223.1456) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2009 r.

W dniu 31.03.2010 r. weszła w życie ustawa z dnia 05.03.2010 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych (Dz. U. Nr 50, póz. 301). Na mocy przepisu przejściowego - art. 3 ww. ustawy zmieniającej, do końca 2011 roku został zawieszony warunek pozostawania matki dziecka pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu. Do 31 grudnia 2011 r., aby uzyskać prawo do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka wystarczy przedstawić zaświadczenie lekarskie lub zaświadczenie wystawione przez położną, potwierdzające co najmniej jedno badanie kobiety w okresie ciąży przeprowadzone przez lekarza ginekologa lub położną.

W okresie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ww. ustawy zmieniającej - tj. od 31 marca 2010 r. do 30 września 2010 r. - osoby, które nie otrzymały jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka z powodu niespełnienia zawieszonego wymogu, mają prawo ponownie złożyć wniosek o wypłatę tych świadczeń na zasadach określonych w przepisach przejściowych.

3. Świadczenia opiekuńcze

a) Zasiłek pielęgnacyjny

Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia osobie niepełnosprawnej opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Wysokość zasiłku pielęgnacyjnego wynosi 153 zł miesięcznie.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

1. niepełnosprawnemu dziecku;

2. osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności

3. osobie, która ukończyła 75 lat.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje także osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia.

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje :

1. osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego;

2. sobie umieszczonej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;

3. jeżeli członkowi rodziny osoby uprawnionej do zasiłku pielęgnacyjnego przysługuje za granicą świadczenie na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

b) Świadczenie pielęgnacyjne

Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje :

1. matce lub ojcu;

2. innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. -Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59, z późn. zm.) ciąży obowiązek Alimentacyjny;

3. opiekunowi faktycznemu dziecka - jeżeli nie podejmuje lub rezygnuje z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami : konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, albo osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

4. osobie innej niż spokrewniona w pierwszym stopniu, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, w przypadku gdy nie ma osoby spokrewnionej w pierwszym stopniu albo gdy osoba ta nie jest w stanie sprawować opieki nad osobą legitymującą się odpowiednim orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności.

Od listopada 2009 r. świadczenie pielęgnacyjne przysługuje w wysokości 520 zł miesięcznie.

Od 1 stycznia 2010 r. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego przysługuje niezależnie od wysokości dochodu rodziny.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługujące za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 świadczenia pielęgnacyjnego za każdy dzień.

Należną kwotę świadczenia zaokrągla się do 10 groszy w górę.

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli :

1. osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego;

2. osoba wymagająca opieki :

3. osoba w rodzinie ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury na to dziecko;

   1. pozostaje w związku małżeńskim;

   2. została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej z dzieckiem, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu, z wyjątkiem zakładów opieki zdrowotnej;

4. osoba w rodzinie ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego albo do świadczenia pielęgnacyjnego na to lub na inne dziecko w rodzinie;

5. na osobę wymagającą opieki członek rodziny jest uprawniony za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

2. Kryteria dochodowe

• Zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 504 zł.

• Gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 583 zł.

• Jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie lub dochód osoby uczącej się przekracza kwotę uprawniającą daną rodzinę lub osobę uczącą się do zasiłku rodzinnego, o kwotę niższą lub równą kwocie odpowiadającej najniższemu zasiłkowi rodzinnemu przysługującemu w okresie, na który jest ustalany, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli przysługiwał w poprzednim okresie zasiłkowym.

• W przypadku przekroczenia dochodu w kolejnym roku kalendarzowym zasiłek rodzinny nie przysługuje.

• W przypadku utraty dochodu, prawo do zasiłku rodzinnego ustala się na podstawie dochodu rodziny lub dochodu osoby uczącej się, pomniejszonego o utracony dochód.

• W przypadku uzyskania przez członka rodziny, osobę uczącą się lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego dochodu prawo do zasiłku rodzinnego ustala się na podstawie dochodu rodziny, osoby uczącej się lub dziecka powiększonego o uzyskany dochód.

• W przypadku gdy członek rodziny przebywa w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, ustalając dochód rodziny w przeliczeniu na osobę, nie uwzględnia się osoby przebywającej w tej instytucji.

• W przypadku gdy rodzina lub osoba ucząca się utrzymuje się z gospodarstwa rolnego, przyjmuje się, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie w drodze obwieszczenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 18 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 1993 r. Nr 94, poz. 431, z późn. zm.).

• Jeżeli rodzina lub osoba ucząca się utrzymuje się z gospodarstwa rolnego oraz uzyskuje pozarolnicze dochody, dochody te sumuje się.

• W przypadku gdy prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego, ustalając dochód uwzględnia się tylko dochód dziecka.

3. Jak ubiegać się o świadczenie

1. Podmioty realizujące zadania w zakresie świadczeń rodzinnych

Świadczenia rodzinne realizują :

1. organ właściwy;

Organ właściwy realizuje zadania w zakresie świadczeń rodzinnych jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej.

Organem właściwym w rozumieniu ustawy o świadczeniach rodzinnych jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie rodzinne lub otrzymującej świadczenie rodzinne.

2. samorząd województwa w zakresie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

Samorząd województwa realizuje zadania w zakresie świadczeń rodzinnych jako zadania zlecone z zakresu administracji rządowej.

Do zadań tych należy:

1. pełnienie funkcji instytucji właściwej w związku z udziałem Rzeczypospolitej Polskiej w koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w przypadku przemieszczania się osób w granicach Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego;

2. wydawanie decyzji w sprawach świadczeń rodzinnych realizowanych w związku z koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego.

Postępowanie w sprawach przyznawania i wypłacania świadczeń rodzinnych

Ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz ich wypłata następują odpowiednio na wniosek :

1. małżonków lub jednego z małżonków;

2. rodziców lub jednego z rodziców;

3. opiekuna faktycznego dziecka;

4. opiekuna prawnego dziecka;

5. osoby uczącej się;

6. pełnoletniej osoby niepełnosprawnej;

7. innej osoby upoważnionej do reprezentowania dziecka lub pełnoletniej osoby niepełnosprawnej.

Wniosek składa się w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania.

2. Wymagane dokumenty

Do wniosku o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego na kolejny okres zasiłkowy

- uwierzytelnioną kopię dowodu osobistego osoby ubiegającej się o zasiłek rodzinny;

- skrócony odpis aktu urodzenia dziecka;

- zaświadczenia z urzędu skarbowego o wysokości dochodów uzyskanych przez pełnoletnich*'
członków rodziny w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy, jeżeli dochody te podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych: w przypadku wydania przez Urząd Skarbowy postanowienia o odmowie wydania w/w zaświadczenia osoba taka winna sławić się
osobiście w tut. ośrodku w celu sporządzenia protokołu przesłuchania strony. Osoby uczące się
w przypadku otrzymania powyższego postanowienia US do dokumentacji powinny dołączyć
świadectwa szkolne za rok. Szkolny poprzedzający okres zasiłkowy lub legitymację studencką lub indeks.

- oświadczenia pełnoletnich* ¹członków rodziny o wysokości uzyskanego dochodu w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy jeżeli członkowie rodziny rozliczają się na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne;

- oświadczenia pełnoletnich* członków rodziny o wysokości uzyskanego w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy innego dochodu nie podlegającego opodatkowaniu;

- oświadczenie wnioskodawcy o zgodzie na przekazanie świadczeń na osobisty rachunek
bankowy;

- zaświadczenie szkoły, o uczęszczaniu dziecka do szkoły ponadgimnazjalnej w roku
szkolnym w którym będzie wypłacany jest zasiłek rodzinny;

- zaświadczenie szkoły wyższej, w przypadku osoby uczącej się lub osoby legitymującej się
orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli uczy się w
szkole wyższej w roku akademickim w którym będzie wypłacany zasiłek rodzinny;

- orzeczenie o niepełnosprawności albo o umiarkowanym lub znacznym stopniu
niepełnosprawności, gdy w rodzinie wychowuje się dziecko niepełnosprawne;

- zaświadczenie właściwego organu gminy o wielkości gospodarstwa rolnego wyrażonej w hektarach przeliczeniowych ogólnej powierzchni w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy albo nakaz płatniczy za ten rok: - umowę dzierżawy, w przypadku oddania części lub całości znajdującego się w posiadaniu rodziny gospodarstwa rolnego w dzierżawę, na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, albo oddania gospodarstwa rolnego w dzierżawę w związku z pobieraniem renty określonej w przepisach o wspieraniu rozwój i obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej;

- umowę zawartą w formie aktu notarialnego, w przypadku wniesienia gospodarstwa rolnego do
użytkowania przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną;

- przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące wysokość alimentów, jeżeli członkowie
rodziny są zobowiązani wyrokiem sądu lub ugodą sądową do ich płacenia na rzecz osoby spoza
rodziny;

- kopię odpisu wyroku sądu zasądzającego alimenty na rzecz osób w rodzinie lub kopię odpisu
protokołu posiedzenia zawierającego treść ugody sądowej, przekazy lub przelewy pieniężne
dokumentujące faktyczną wysokość otrzymanych alimentów, w przypadku uzyskanie
alimentów niższych niż zasądzone w wyroku lub ugodzie sądowej, oraz zaświadczenie
komornika o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów, a także o
wysokości wyegzekwowanych alimentów;

• zaświadczenie za rok kalendarzowy poprzedzający okres zasiłkowy komornika o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów zasądzonych wyrokiem sądu;

• zaświadczenie o wysokości ponoszonej opłaty za pobyt członka rodziny, przebywającego w
  roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;

• w przypadku gdy członek rodziny osiąga dochody poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej,
  dokonuje się ich przeliczenia na podstawie średniego kursu walut ogłaszanego przez Prezesa
  Narodowego Banku Polskiego z ostatniego dnia roboczego roku kalendarzowego, z którego
  dochód członków rodziny stanowi podstawę ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych.

- w przypadku gdy członek rodziny uzyska poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej dochód, którego nie osiągał w roku kalendarzowym stanowiącym podstawę ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych, przeliczenia dokonuje się na podstawie średniego kursu walut z ostatniego dnia roboczego pełnego miesiąca, w którym uzyskał dochód.

Osoba ubiegająca się o przyznanie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego składa wniosek o zasiłek rodzinny a ponadto dołącza:

- zaświadczenie pracodawcy o udzieleniu urlopu wychowawczego oraz o okresie, na jaki urlop
wychowawczy został udzielony, wraz ze wskazaniem w zaświadczeniu na które dziecko został
udzielony;

- zaświadczenie, o co najmniej sześciomiesięcznym okresie pozostawania w zatrudnieniu
bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego:

- zaświadczenie organu emerytalno-rentowego stwierdzające, że osoba ubiegająca się była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych:

- PIT- y za rok kalendarzowy poprzedzający okres zasiłkowy dokumentujące dochód utracony

- zaświadczenie lekarza zalecające przebywanie dziecka legitymującego się orzeczeniem o
niepełnosprawności z powodów terapeutycznych w żłobku albo w przedszkolu.

Osoba ubiegająca się o przyznanie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka składa wniosek o zasiłek rodzinny a ponadto dołącza:

kopię skróconego aktu zgonu drugiego z rodziców dziecka lub

- odpis zupełny aktu urodzenia dziecka, w przypadku, gdy ojciec dziecka jest nieznany

- kopie odpisu wyroku sądu orzekającego o oddaleniu powództwa o ustalenie świadczenia
alimentacyjnego.

Osoba ubiegająca się o przyznanie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania do wniosku o zasiłek rodzinny a ponadto dołącza:

- dokument potwierdzający tymczasowe zameldowanie ucznia w bursie, internacie lub w innym
miejscu zapewniającym zamieszkanie, prowadzonych przez podmiot publiczny;

- zaświadczenie ze szkoły o uczęszczaniu dziecka do szkoły ponadgimnazjalnej w roku
szkolnym za który będzie wypłacany dodatek lub zaświadczenie szkoły wyższej, w przypadku osoby uczącej się lub osoby legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli uczy się w szkole wyższej w roku akademickim za który będzie wypłacany w/ dodatek;

- oświadczenie osoby fizycznej o wynajmie lokalu uczniowi oraz dokument potwierdzający
tymczasowe zameldowanie.

W przypadku utraty przez członka rodziny dochodu, od dochodu rodziny odejmuje się przeciętną miesięczną kwotę utraconego dochodu. Do dokumentacji należy dołączyć:

• zaświadczenie pracodawcy o uzyskaniu prawa do urlopu wychowawczego/ kopię decyzji o utracie prawa do zasiłku dla bezrobotnych lub stypendium w wysokości zasiłku/ kopię
  świadectwa pracy/ kopię decyzji o utracie zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej lub renty socjalnej, z wyjątkiem rent przyznanych rolnikom w związku z przekazaniem lub dzierżawą gospodarstwa rolnego/ kopie decyzji o wykreśleniu z ewidencji działalność gospodarczą

• miesięczną wysokość utraconego dochodu

W przypadku uzyskania przez członka rodziny dochodu po roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy do dochodu rodziny dodaje się miesięczną kwotę dochodu uzyskanego przez członka rodziny. Do dokumentacji należy dołączyć:

• zaświadczenie pracodawcy o zakończeniu urlopu wychowawczego/ kopię decyzji o uzyskaniu prawa do zasiłku dla bezrobotnych lub stypendium w wysokości zasiłku dla bezrobotnych/ kopię umowy o pracę/ kopię decyzji o uzyskaniu zasiłku przedemerytalnego
  lub świadczenia przedemerytalnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej lub renty
  socjalnej, z wyjątkiem rent przyznanych rolnikom w związku z przekazaniem lub dzierżawą
  gospodarstwa rolnego/ decyzję o wpisie w ewidencję działalność gospodarczą.

• miesięczną wysokość uzyskanego dochodu.

Postępowanie w sprawie o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego wszczyna się na podstawie wniosku o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego, do wniosku należy dołączyć:

• orzeczenie o niepełnosprawności albo

• orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ze wskazaniem daty powstania
  niepełnosprawności, albo

• orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności;

• uwierzytelnioną kopię dokumentu stwierdzającego tożsamość osoby ubiegającej się o zasiłek pielęgnacyjny.

Postępowanie w sprawie o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego wszczyna się na podstawie wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, do wniosku należy dołączyć:

• dokumenty wymagane jak przy zasiłku pielęgnacyjnym

• dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia w przypadku osób, za które tut. Ośrodek będzie opłacać składkę na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w związku z przysługującym świadczeniem pielęgnacyjnym.

3. Terminy składania wniosków

Okres zasiłkowy trwa od 1 listopada do 31 października następnego roku kalendarzowego.

1. Wnioski w sprawie ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych na nowy okres zasiłkowy są przyjmowane od dnia 1 września.

2. W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z dokumentami do dnia 30 września, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata świadczeń przysługujących za miesiąc listopad następuje do dnia 30 listopada.

3. W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z dokumentami w okresie od dnia 1 października do dnia 30 listopada, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata świadczeń przysługujących za miesiąc listopad następuje do dnia 31 grudnia.

4. Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na okres zasiłkowy, z wyjątkiem świadczeń wypłacanych jednorazowo lub w okresach przewidzianych przepisami ustawy o świadczeniach rodzinnych.

5. Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca okresu zasiłkowego. ⁸⁶⁾ Z dniem 30 października 2007 r. art. 24 ust. 2 w zakresie, w jakim stanowi, że w wypadku wniosku o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 lat, legitymującej się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności uzyskanym w wyniku rozpoznania przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności jej odwołania od orzeczenia powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, prawo do świadczeń rodzinnych ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek, został uznany za niezgodny z art. 2 w związku z art. 69 Konstytucji RP, wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 października 2007 r. (Dz.U.07.200.1446).

6. Świadczenia rodzinne wypłaca się nie później niż do ostatniego dnia miesiąca, za który przyznane zostało świadczenie rodzinne.

7. W przypadku złożenia wniosku w sprawie ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych do 10 dnia miesiąca, świadczenia wypłaca się do ostatniego dnia danego miesiąca.

8. W przypadku złożenia wniosku w sprawie ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych po 10 dniu miesiąca, świadczenia rodzinne za dany miesiąc wypłaca się najpóźniej do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono wniosek.

9. Jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego, prawo to ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.

10. W przypadku ustalania prawa do świadczeń rodzinnych uzależnionych od niepełnosprawności osoby, prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na okres zasiłkowy, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W tym przypadku prawo do świadczeń rodzinnych ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia, nie dłużej jednak niż do końca okresu zasiłkowego.

11. W przypadku utraty ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności i ponownego ustalenia niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności stanowiącego kontynuację poprzedniego orzeczenia, prawo do świadczeń rodzinnych uzależnionych od niepełnosprawności ustala się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynął termin ważności poprzedniego orzeczenia, jeżeli osoba spełnia warunki uprawniające do nabycia tych świadczeń oraz złożyła wniosek o ustalenie:

1. niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności w terminie miesiąca od dnia utraty ważności poprzedniego orzeczenia i

2. prawa do świadczeń rodzinnych uzależnionych od niepełnosprawności w terminie trzech miesięcy od dnia wydania orzeczenia.⁹⁰⁾ Art. 24 ust. 3b uchylony przez art. 1 pkt 13 lit. c) ustawy z dnia 17 października 2008 r. (Dz.U.08.223.1456) zmieniającej nin. ustawę z dniem 2 stycznia 2009 r.

1. Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego ustala się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W przypadku wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności na czas określony prawo do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia.

2. Zasiłek rodzinny przysługuje za wrzesień, jeżeli dziecko lub osoba ucząca się legitymujące się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności po ukończeniu nauki w szkole zostały przyjęte, w tym samym roku kalendarzowym, do szkoły wyższej.

4. Formularze i wzory wniosków do świadczeń rodzinnych

• Wzór wniosku o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego - zał. nr 1.

• Oświadczenie członków rodziny rozliczających się na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne o wysokości dochodu uzyskanego w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy - zał. nr 3.

• Oświadczenie członka rodziny o wysokości dochodu niepodlegającego opodatkowaniu, który został uzyskany w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy — zał. nr 4.

• Wzór wniosku o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego — zał. nr 6.

• Wzór wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego — zał. nr 7.

• Wzór wywiadu — zał. nr 9.

• Wniosek o ustalenie prawa do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka.

• Oświadczenie o wykonywaniu pracy za granicą przez wnioskodawcę lub członka rodziny.

• Oświadczenie o niewykonywaniu pracy za granicą przez wnioskodawcę lub członka rodziny.

Świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego

Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przyznawane są na warunkach określonych w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j.Dz.U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 z późn. zm.).

1. Kto może ubiegać się o świadczenia z funduszu alimentacyjnego

2. Kryterium dochodowe i wysokość wypłacanych świadczeń

3. Podmioty realizujące zadanie

4. Wymagane dokumenty

5. Terminy składania wniosków

6. Postępowanie wobec dłużników alimentacyjnych

7. Formularze i wzory wniosków

1. Kto może ubiegać się o świadczenia z funduszu alimentacyjnego

Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują :

1. obywatelom polskim;

2. cudzoziemcom:

1. jeżeli wynika to z przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego;

2. jeżeli wynika to z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów dwustronnych o zabezpieczeniu społecznym;

3. przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich oraz zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2006 r. Nr 234, poz. 1694, z późn. zm.);

4. przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z uzyskaniem statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej,

Jeżeli osoby te zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres świadczeniowy, w którym otrzymują świadczenia z funduszu alimentacyjnego, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Do świadczenia z funduszu alimentacyjnego ma prawo osoba uprawniona do alimentów od rodzica na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna.

Bezskuteczność egzekucji w rozumieniu ww. ustawy oznacza egzekucję, w wyniku której w okresie ostatnich dwóch miesięcy nie wyegzekwowano pełnej należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych.

Za bezskuteczną egzekucję uważa się również niemożność wszczęcia lub prowadzenia egzekucji alimentów przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu przebywającemu poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności z powodu :

1. braku podstawy prawnej do pojęcia czynności zmierzających do wykonania tytułu wykonawczego w miejscu zamieszkania dłużnika;

2. braku możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą.

Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują osobie uprawnionej do ukończenia przez nią 18 roku życia albo w przypadku gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej do ukończenia przez nią 25 roku życia, albo w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności - bezterminowo.

Świadczenia z funduszu alimentacyjnego nie przysługują, jeżeli osoba uprawniona :

1. została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w rodzinie zastępczej;

2. jest pełnoletnia i posiada własne dziecko;

3. zawarła związek małżeński.

2. Kryterium dochodowe i wysokość wypłacanych świadczeń

Przyznanie prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego uzależnione jest od spełnienia kryterium dochodowego. Świadczenia te przysługują, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 725 zł.

Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednakże nie wyższej niż 500 zł miesięcznie.

Zmiany w wysokości świadczeń z funduszu alimentacyjnego na skutek zmiany wysokości zasądzonych alimentów dokonuje się po wpływie tytułu wykonawczego do komornika sądowego prowadzącego postępowanie egzekucyjne od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana wysokości zasądzonych alimentów.

W przypadku utraty dochodu prawo do świadczenia z funduszu ustala się na wniosek osoby uprawnionej lub jej przedstawiciela ustawowego na podstawie dochodu rodziny pomniejszonego o utracony dochód.

W przypadku uzyskania dochodu przez członka rodziny lub osobę uprawnioną pozostającą pod opieką opiekuna prawnego prawo do świadczeń z funduszu ustala się na podstawie dochodu rodziny lub osoby uprawnionej powiększonego o uzyskany dochód.

W przypadku gdy członek rodziny przebywa w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, ustalając dochód rodziny w przeliczeniu na osobę, nie uwzględnia się osoby przebywającej w tej instytucji.

W przypadku ustalania dochodu z gospodarstwa rolnego przyjmuje się, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie w drodze obwieszczenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 18 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969, z późn. zm.).

W przypadku gdy rodzina uzyskuje dochody z gospodarstwa rolnego oraz uzyskuje pozarolnicze dochody, dochody te sumuje się.

W przypadku gdy prawo do świadczeń ustala się osobie uprawnionej pozostającej pod opieką opiekuna prawnego, ustalając dochód, uwzględnia się tylko dochód osoby uprawnionej.

Przy ustalaniu prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego do dochodu rodziny nie wlicza się kwot otrzymanych świadczeń z tego funduszu.

W przypadku utraty przez członka rodziny dochodu, od dochodu odejmuje się przeciętna miesięczną kwotę utraconego dochodu. Do dokumentacji należy dołączyć:

• zaświadczenie pracodawcy o uzyskaniu prawa do urlopu wychowawczego/ kopie decyzji o utracie prawa do stypendium lub zasiłku dla bezrobotnych/ kopię świadectwa pracy/ kopię decyzji o utracie zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej lub renty socjalnej, z wyjątkiem rent przyznanych rolnikowi w związku z przekazaniem lub dzierżawą gospodarstwa rolnego/ kopię decyzji o wykreśleniu z ewidencji działalności gospodarczej ,

• miesięczną wysokość utraconego dochodu

W przypadku uzyskania przez członka rodziny dochodu po roku kalendarzowym poprzedzającym okres alimentacyjny do dochodu rodziny dodaje się miesięczną kwotę dochodu uzyskanego przez członka rodziny. Do dokumentacji należy dołączyć:

• zaświadczenie pracodawcy o zakończeniu urlopu wychowawczego/ kopie decyzji o uzyskaniu prawa do stypendium lub zasiłku dla bezrobotnych/ kopię umowy o pracę/ kopię decyzji o uzyskaniu zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej lub renty socjalnej, z wyjątkiem rent przyznanych rolnikowi w związku z przekazaniem lub dzierżawą gospodarstwa rolnego/ kopię decyzji o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej ,

• miesięczną wysokość uzyskanego dochodu.

3. Podmioty realizujące zadanie

Wniosek składa się w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej.

Ustalenie prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego oraz ich wypłata następują odpowiednio na wniosek osoby uprawnionej lub jej przedstawiciela ustawowego.

Osobą uprawnioną jest osoba uprawniona do alimentów od rodzica na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna.

4. Wymagane dokumenty

1. uwierzytelnioną kopię dowodu osobistego osoby ubiegającej się o świadczenia z funduszu

alimentacyjnego

2. zaświadczenia lub oświadczenia dokumentujące wysokość dochodu wszystkich pełnoletnich członków rodziny, w tym odpowiednio:

• zaświadczenie o dochodzie członków rodziny, podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych, każdego pełnoletniego członka rodziny uzyskanym w roku kalendarzowym poprzedzającym okres alimentacyjny, wydane przez naczelnika właściwego urzędu skarbowego;

• oświadczenie o dochodzie członków rodziny rozliczających się na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, uzyskanym w roku kalendarzowym poprzedzającym okres alimentacyjny;

• oświadczenie o dochodach członków rodziny nie podlegających opodatkowaniu uzyskanym w roku kalendarzowym poprzedzającym okres alimentacyjny

• zaświadczenie od komornika o bezskuteczności egzekucji zawierającego informację o tanie egzekucji, przyczynach jej bezskuteczności oraz o działaniach podejmowanych w celu wyegzekwowania zasądzonych świadczeń alimentacyjnych;

• zaświadczenie od komornika o bezskuteczności prowadzonego postępowania egzekucyjnego oraz o wysokości wyegzekwowanego świadczenia alimentacyjnego w roku kalendarzowym poprzedzającym okres alimentacyjny;

3. dokument stwierdzający wiek osoby uprawnionej;

4. orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności;

5. odpis prawomocnego orzeczenia sądu zasądzającego alimenty, odpis postanowienia sądu o

zabezpieczeniu powództwa o alimenty, odpis protokołu zawierającego treść ugody sądowej

lub ugody zawartej przed mediatorem;

6. orzeczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dla osoby uprawnionej;

7. przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące wysokość alimentów, jeżeli członkowie

rodziny są zobowiązani wyrokiem sądu lub ugodą do ich płacenia na rzecz osoby spoza rodziny;

8. zaświadczenie o uczęszczaniu osoby uprawnionej do szkoły lub szkoły wyższej w roku za rok

szkolny w którym osoba uprawniona pobiera świadczenia alimentacyjne

9. zaświadczenie właściwego organu gminy o wielkości gospodarstwa rolnego wyrażonej w hektarach przeliczeniowych ogólnej powierzchni w roku kalendarzowym poprzedzającym okres alimentacyjny lub nakaz płatniczy za ten rok: umowę dzierżawy, w przypadku oddania części lub całości znajdującego się w posiadaniu rodziny gospodarstwa rolnego w dzierżawę, na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, albo oddania gospodarstwa rolnego w dzierżawę, w związku z pobieraniem renty określonej w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej;

10. umowę zawarta w formie aktu notarialnego, w przypadku wniesienia gospodarstwa

rolnego do użytkowania przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną;

11. oświadczenie wnioskodawcy o zgodzie na przekazanie świadczeń na osobisty rachunek

bankowy;

12. zaświadczenie potwierdzające pobyt członka rodziny w instytucji zapewniającej

całodobowe utrzymanie;

13. w przypadku gdy członek rodziny osiąga dochody poza granicami Rzeczpospolitej

Polskiej, dokonuje się ich przeliczenia na podstawie średniego kursu walut ogłaszanego

przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego z ostatniego dnia roboczego roku

kalendarzowego, z którego dochód członków rodziny stanowi podstawę ustalenia prawa

do świadczeń;

14. w przypadku gdy członek rodziny uzyska poza granicami Rzeczpospolitej Polskiej

dochód, którego nie osiągał w roku kalendarzowym stanowiącym podstawę ustalenia

prawa do świadczeń przeliczania dokonuje się na podstawie średniego kursu walut z

ostatniego dnia roboczego miesiąca, w którym uzyskał dochód;

15. w przypadku gdy małżonek rodzica osoby, na którą jest składany wniosek zaginął, do

wniosku dołącza się zaświadczenie właściwej jednostki Policji o przyjęciu zgłoszenia

zaginięcia małżonka, a w przypadku cudzoziemców, właściwej instytucji;

16. w przypadku gdy osoba składa wniosek na terenie danej miejscowości bez zamiaru

stałego pobytu, do wniosku dołącza się dokument potwierdzający tymczasowe

zameldowanie lub potwierdzenie zamieszkania w miejscu pobytu.

5. Terminy składania wniosków

Okres świadczeniowy trwa od dnia 1 października do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego.

1. Prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego ustala się na okres świadczeniowy począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek do organu właściwego wierzyciela, nie wcześniej niż od początku okresu świadczeniowego do końca tego okresu.

2. jeżeli osoba uprawniona po ukończeniu nauki w szkole została w tym samym roku kalendarzowym przyjęta do szkoły wyższej, świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują również za wrzesień.

3. W przypadku utraty ważności orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności i uzyskania ponownego orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności, stanowiącego kontynuację poprzedn0iego orzeczenia, prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego ustala się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynął termin ważności poprzedniego orzeczenia, jeżeli osoba złożyła wniosek o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego w terminie 3 miesięcy od dnia ponownego wydania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności.

4. Wnioski o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego na nowy okres świadczeniowy są przyjmowane od dnia 1 sierpnia.

5. W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenia z funduszu alimentacyjnego na nowy okres świadczeniowy złoży wniosek wraz z dokumentami do dnia 31 sierpnia, ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz wypłata świadczeń przysługujących za miesiąc październik następuje do dnia 31 października.

6. W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenia na nowy okres świadczeniowy złoży wniosek wraz z dokumentami w okresie od dnia 1 września do dnia 31 października, ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz wypłata świadczeń przysługujących za miesiąc październik następuje do dnia 30 listopada.

6. Postępowanie wobec dłużników alimentacyjnych

Działania wobec dłużników alimentacyjnych przewidziane w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j.Dz.U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7, z późn. zm.) podejmuje organ właściwy dłużnika tj. wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dłużnika alimentacyjnego.

Działania wobec dłużników alimentacyjnych podejmowane są na wniosek organu właściwego wierzyciela tj. wójta, burmistrza lub prezydenta miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej jeżeli:

1. osobie uprawnionej zostało przyznane prawo do świadczenia z funduszu alimentacyjnego;

2. osoba uprawniona do świadczenia alimentacyjnego od rodzica lub jej przedstawiciel ustawowy złoży do organu właściwego wierzyciela wniosek o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego.

Wniosek osoby uprawnionej o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego

W przypadku bezskuteczności egzekucji osoba uprawniona do świadczenia alimentacyjnego od rodzica lub jej przedstawiciel ustawowy może złożyć do organu właściwego wierzyciela wniosek o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego.

Prawo to przysługuje niezależnie od tego, czy w sprawie jest wypłacane świadczenie z funduszu alimentacyjnego. Jeśli osobie uprawnionej zostało przyznane prawo do świadczenia z funduszu alimentacyjnego, nie musi >a składać odrębnego wniosku w sprawie podjęcia działań wobec dłużnika alimentacyjnego, ponieważ organ wypłacający świadczenie z urzędu wystąpi o podjęcie takich działań do organu właściwego dłużnika.

Wniosek o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego składa się w organie wypłacającym świadczenia z funduszu alimentacyjnego w gminie wierzyciela. Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne o bezskuteczności egzekucji zawierające informację o stanie egzekucji, przyczynach jej bezskuteczności oraz o działaniach podejmowanych w celu wyegzekwowania zasądzonych alimentów. O takie zaświadczenie może także wystąpić do komornika organ właściwy wierzyciela.

Działania podejmowane wobec dłużników alimentacyjnych przez organ właściwy dłużnika

Organ właściwy dłużnika przeprowadza wywiad alimentacyjny, w celu ustalenia sytuacji rodzinnej, dochodowej i zawodowej dłużnika alimentacyjnego, a także jego stanu zdrowia oraz przyczyn niełożenia na utrzymanie osoby uprawnionej oraz odbiera od niego oświadczenie majątkowe.

Organ właściwy dłużnika przekazuje komornikowi sądowemu informacje mające wpływ na skuteczność prowadzonej egzekucji, w szczególności zawarte w wywiadzie alimentacyjnym oraz oświadczeniu majątkowym dłużnika alimentacyjnego.

W przypadku gdy dłużnik alimentacyjny nie może wywiązać się ze swoich zobowiązań z powodu braku zatrudnienia, organ właściwy dłużnika zobowiązuje go do zarejestrowania się jako bezrobotny albo jako poszukujący pracy w przypadku braku możliwości zarejestrowania się jako bezrobotny oraz informuje właściwy powiatowy urząd pracy o potrzebie aktywizacji zawodowej dłużnika.

Jeżeli dłużnik alimentacyjny uniemożliwia przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego lub odmówił:

1. złożenia oświadczenia majątkowego;

2. zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny albo poszukujący pracy;

3. bez uzasadnionej przyczyny, w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, wykonywania prac społecznie użytecznych, prac interwencyjnych, robót publicznych, prac na zasadach robót publicznych albo udziału w szkoleniu, stażu lub przygotowaniu zawodowym dorosłych organ właściwy dłużnika:

   • składa wniosek o ściganie dłużnika za przestępstwo określone w art. 209 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.) oraz

   • kieruje wniosek do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego.

Czynności podejmowane przez organ wypłacający świadczenie z funduszu alimentacyjnego w odniesieniu do dłużników alimentacyjnych

Dłużnik alimentacyjny jest zobowiązany do zwrotu organowi właściwemu wierzyciela należności w wysokości świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej, łącznie z ustawowymi odsetkami. Odsetki są naliczane od pierwszego dnia następującego po dniu wypłaty świadczeń z funduszu alimentacyjnego, do dnia spłaty.

Organ właściwy wierzyciela wydaje, po zakończeniu okresu świadczeniowego lub po uchyleniu decyzji w sprawie przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego, decyzję administracyjną w sprawie zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Należności te podlegają ściągnięciu w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.).

Organ właściwy wierzyciela przekazuje dłużnikowi alimentacyjnemu:

1. informację o przyznaniu osobie uprawnionej świadczeń z funduszu alimentacyjnego;

2. decyzję w sprawie zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego;

3. informację o wysokości zobowiązań dłużnika alimentacyjnego wobec Skarbu Państwa z tytułu :

   1. wypłaconych osobie uprawnionej świadczeń z funduszu alimentacyjnego na podstawie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów;

   2. wypłaconych osobie uprawnionej na podstawie ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (Dz. U. Nr 86, poz. 732 z późn. zm.) zaliczek alimentacyjnych;

   3. wypłaconych na podstawie ustawy z dnia 18 lipca 1974 r. o funduszu alimentacyjnym (Dz. U. z 1991 r. Nr 45, poz. 200, z późn. zm.) świadczeń z funduszu alimentacyjnego.

7. Formularze i wzory wniosków do świadczeń z funduszu

alimentacyjnego

Obowiązujące wzory wniosków :

• wniosek o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego — zał. nr 1

• zaświadczenie o dochodzie członków rodziny, podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych, uzyskanym w roku kalendarzowym poprzedzającym okres świadczeniowy

• oświadczenie o dochodzie członków rodziny rozliczających się na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, uzyskanym w roku kalendarzowym poprzedzającym okres świadczeniowy — zał. nr 3

• oświadczenie o dochodzie członków rodziny niepodlegającym opodatkowaniu uzyskanym w roku kalendarzowym poprzedzającym okres świadczeniowy — zał. nr 4

• zaświadczenie o bezskuteczności egzekucji świadczeń alimentacyjnych

• oświadczenie o wykonywaniu pracy za granicą przez wnioskodawcę lub członka rodziny

• oświadczenie o niewykonywaniu pracy za granicą przez wnioskodawcę lub członka rodziny.